Historia i przyszłość dobrowolnych szczepień

Poniższy tekst przedstawia jak wyglądała chronologia decyzji polskich służb sanitarnych dotyczących zmian w kalendarzu szczepień i dobrowolna wyszczepialność przeciwko kilkudniowym chorobom wieku dziecięcego wywoływanym wirusami odry, świnki czy różyczki. Jednocześnie tekst zawiera prawdopodobne konsekwencje zalegalizowania i społecznej akceptacji przymusu szczepień dzieci.

Historia wprowadzania szczepień i niska wyszczepialność w Polsce w okresie dobrowolności wyboru szczepień (patrz fakty i dane zebrane w dalszej części tekstu) pokazuje jednoznacznie, że:

• Służby sanitarno-epidemiologiczne przez wiele lat nie widziały potrzeby ani innych korzyści zapobiegania kilkudniowym infekcjom wywoływanych wirusem świnki czy różyczki u wszystkich dzieci (eliminację zespołu różyczki wrodzonej osiągnięto przez szczepienia 13-letnich dziewcząt) poprzez masowe i obowiązkowe szczepienia.

• Polscy rodzice nie korzystali powszechnie z dobrowolnych szczepień dzieci przeciwko odrze, śwince czy różyczce, co – w przeciwieństwie do obecnej sytuacji – nie wzbudzało agresji społecznej skierowanej przeciwko nieszczepionym dzieciom.

• Dopiero wprowadzenie obowiązku szczepień i kar za odmowę doprowadziło do wysokiej wyszczepialności dzieci przeciwko odrze, śwince czy różyczce.

• W ostatnim roku przed wprowadzeniem obowiązku szczepień dobrowolna wyszczepialność dzieci objętych poszczególnymi szczepieniami wynosiła: a) pojedyncza szczepionka przeciwko odrze: ok. 22% (1974), b) pojedyncza szczepionka przeciwko śwince: ok. 16% (2002), c) szczepienia dwuletnich dzieci pojedyncza szczepionką przeciwko różyczce: brak zaleceń, d) trójskładnikowa szczepionka przeciwko odrze, śwince, różyczce: 41% (2002).

Fanatyzm szczepionkowy, społeczna agresja wobec rodziców rezygnujących ze szczepienia swoich dzieci i histeria wobec wirusowych chorób wieku dziecięcego to nowe zjawiska społeczne. Wystarczyło kilka lat szkodliwej społecznie propagandy, aby:

• wiele osób bezkrytycznie uwierzyło, że wysoka wyszczepialność i zbiorowiskowa odporność przeciwko kilkudniowym chorobom wieku dziecięcego są najwyższymi dobrami demokratycznego społeczeństwa,

• przekonać wielu dorosłych (przeważnie nieszczepiących się), że nieszczepione dzieci to zagrożenie epidemiologiczne, a rodzice tych dzieci powinni być pozbawieni prawa do odmowy ryzykownego zabiegu medycznego, jakim jest szczepienie,

• przekonać wielu dorosłych (przeważnie nieszczepiących się), że etyczne jest ignorowanie zindywidualizowanego bilansu korzyści i ryzyka danego szczepienia i przymuszanie małych dzieci do ochrony innych osób.

Czy znajdujemy się już na równi pochyłej, na której następnymi przystankami będą:

• Masowe szczepienia dzieci przeciwko ospie wietrznej w Polsce, które automatycznie zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia półpaśca wśród dorosłych (mniej wirusa w środowisku prowadzi do mniejszej szansy na reinfekcje, co  powoduje spadek uodpornienia przeciwko wirusowi obecnemu w stanie latencji u osób, które przeszły naturalnie ospę wietrzną – dlatego zrezygnowano z masowych i refundowanych szczepień przeciwko ospie wietrznej w Wielkiej Brytanii)?

• Wprowadzenie regularnych szczepień MMR co 4-8 lat w celu zniwelowania u osób szczepionych podatności na choroby wieku dziecięcego w wieku dorosłym, jak to postuluje 21 naukowców europejskich,

• Powszechne wprowadzenie szczepień dzieci bez zgody rodziców, jak ma to miejsce w Kalifornii – 12 letnie dziewczęta mogą zostać poddane szczepieniu przeciwko wirusom HP po udzieleniu własnej zgody (zgoda rodzica nie jest wymagana)?

• Wprowadzenie obowiązku/przymusu wszystkich możliwych szczepień przeciwko chorobom zakaźnym dla dorosłych?

• Wprowadzenie generalnego obowiązku/przymusu wszystkich wkrótce dotępnych szczepionek, np. szczepionka przeciwko wirusom wywołującym przeziębienie, czy innym 170 szczepionkom przeciwko chorobom zakaźnym będącym w fazie badań (US biopharma: „nearly 300 vaccines in R&D”)?

• Wprowadzenie obowiązku/przymusu wszystkich szczepień przeciwko „niezdrowemu trybowi życia” dla dorosłych i dzieci?  Jednym z najdalej rozwiniętych pomysłow jest szczepionka „antynikotynowa” i szczepionka „przeciwko otyłości„.

• ziszczenie marzeń kilku bio”etyków” postulujących wprowadzenie obowiązku udziału w badaniach klinicznych szczepionek dla „wspólnego dobra”?

• … inne szczepionkowe ingerencje w podstawowe prawa człowieka

Ochrona programów szczepień poprzez przymuszanie do szczepień przybrała już w Polsce różne formy np.: grzywny i propozycje ograniczenia praw rodzicielskich (Sanepid) „miękkie administracyjne ograniczenia” (dr Paweł Grzesiowski), czy też odbieranie prawa do odmowy szczepienia rodzicom (prof. Anna Dobrzańska). Każda osoba popierająca którąkolwiek metodę przymuszania do szczepień powinna być świadoma, że dokłada się do podporządkowania najważniejszych praw człowieka wakcynologicznej definicji zdrowia.

Historia dobrowolnej wyszczepialności w Polsce pokazuje wyraźnie, że do niedawna wysoka wyszczepialność przeciwko kilkudniowym infekcjom wieku dziecięcego nie była uważana za żadne dobro społeczne, a większość polskich rodziców rezygnowała ze szczepienia swoich dzieci.

(1)   Historia szczepień MMR w drugim roku życia w Polsce (czytaj też Historia szczepień przeciwodrowych w Polsce)

• Do 1995 roku szczepionka MMR nie była dostępna na polskim rynku.

• Od 1995 do 2002 roku szczepionka MMR była dostępna jako szczepionka nierefundowana a szczepienie MMR było dobrowolne: „dzieciom w wieku 13-15 miesięcy oraz w 7 roku życia zamiast obowiązkowego szczepienia przeciwko odrze”.

• Od 2003 roku szczepionka MMR jest refundowana a szczepienia obowiązkowe, masowe szczepienia rozpoczęły się od listopada 2003 roku.

• Protest rodziców, lekarzy i dziennikarzy przeciwko zakupionej szczepionce MMR zawierającej szczep wirusa świnki Urabe-AM9 (odradzanego przez Głównego Inspektora Sanitarnego w latach poprzednich) doprowadził do nowego przetargu i opóźnień w rozpoczęciu masowych szczepień.

• W latach 1996 – 2002 dobrowolna wyszczepialność MMR w okresie przed obowiązkiem szczepień ok. 20%, co pokazuje poniższy wykres (kliknij, aby powiększyć):

(2)   Historia pojedynczego szczepienia przeciwko odrze w Polsce (czytaj też Historia szczepień przeciwodrowych w Polsce)

• W 1972 roku rozpoczęto akcję szczepień przeciwko odrze pojedynczą szczepionką produkcji radzieckiej:

Źródło: “Odra”, Przegląd Epidemiologiczny, 1976 i “Odra”, Przegląd Epidemiologiczny, 1977

• W pierwszych latach przeprowadzania szczepień, czyli od 1972 do 1975 roku, dobrowolna wyszczepialność wynosiła 22,3% – szczepienie nie było akceptowane przez wielu rodziców i lekarzy:

Źródło: “Odra”, Przegląd Epidemiologiczny, 1977

• Dopiero w 1980 roku wyszczepialność przeciwko odrze pojedynczą szczepionką osiągnęła poziom 90%.

(3)   Historia pojedynczego szczepienia przeciwko śwince w Polsce

• W 1998 roku pojedyncza szczepionka przeciwko śwince została zarejestrowana i udostępniona polskim rodzicom, jednak szczepionka ta nie była zalecana przez Głównego Inspektora Sanitarnego do 2000 roku.

• Dopiero w 2000 roku pojedyncza szczepionka przeciwko śwince została zalecona (bez refundacji) dzieciom od 13 miesiąca życia nieszczepionym przeciwko śwince szczepionkami skojarzonymi.

• Od 2003 roku dobrowolne szczepienie zastąpiono szczepieniem obowiązkowym preparatem odra, świnka, różyczka (MMR).

• W latach 1998 – 2002 dobrowolna wyszczepialność pojedynczą szczepionką przeciwko śwince wynosiła ok. 10%:

Źródło: „Szczepienia przeciw śwince – ich skuteczność i niepożądane odczyny poszczepienne”, Przegląd Epidemiologiczny 2002

• Całkowita wyszczepialność przeciwko śwince po dodaniu odsetka zaszczepionych szczepionką skojarzoną w okresie 1998 – 2002 wynosiła ok. 33%.

(4)   Historia pojedynczego szczepienia przeciwko różyczce w Polsce

• Od 1988 roku polskie służby epidemiologiczne realizowały strategię zapobiegania zespołowi różyczki wrodzonej przez obowiązkowe szczepienia 13-letnich dziewcząt szczepionką pojedynczą i zalecenia podawania co 10 lat dawki przypominającej szczególnie dla kobiet pracujących w środowiskach dziecięcych.

• Wyszczepialność pojedynczą szczepionką przeciwko różyczce wśród 13-latek osiągnęła poziom >95% w1996 roku.

• Od 2003 roku szczepienie 13-latek szczepionką pojedynczą zastąpiono szczepieniem wszystkich dzieci w drugim roku życia szczepionką skojarzoną MMR.